روغن کبد کوسه ماهی چیست ؟

روغن کبد کوسه ماهی که با نام علمی Shark Liver Oil شناخته می شود روغنی است که از کبد (جگر) کوسه ماهی استخراج می شود. از کبد برخی کوسه ماهیان می توان بیش از 50% وزن کبد آن ، روغن استحصال نمود.روغن کبد کوسه سرشار از ویتامینهای A , E, D و اسیدهای چرب غیر اشباع EPA و DHA همچنین امگا 3( Omega -3) و مقادیر زیادی در حدود 70% - 40% وزن روغن کبد کوسه اسکوالن Squalene وجود دارد.

کاربردهای روغن کوسه ماهی چیست ؟

روغن کوسه ماهی سرشار از ویتامینهای A , E, D ، اسکوالن ، امگا 3 ، اسیدهای چرب غیر اشباع EPA , DHA و غیره می باشد بنابراین امروزه بسیاری از شرکتهای داخلی و خارجی که در زمینه تولید محصولات دارویی و آرایشی فعالیت دارند از روغن کبد کوسه ماهی در تولید محصولات زیر استفاده می نمایند.
• شامپو کوسه که حاوی روغن کوسه ماهی است باعث تقویت پیاز مو شده و مجرایی را برای جذب سریعتر ویتامینهای همراه خود به سطح پوست ایجاد می کند. ( مراحل فرمولاسیون این شامپو توسط یکی از مراکز تحقیقاتی در ایران صورت گرفته است).
• رژ لب.
• صابونها ( صابون حاوی روغن کوسه رطوبت و ویتامینهای لازم برای سطح پوست را فراهم می کند).
• کرم های مرطوب کننده.
• تمام محصولات دارویی و آرایشی که در آن امگا 3 استفاده می شود.
• کرم دور چشم، در حال حاضر کرم دور چشم تهیه شده از روغن کوسه در ایران در حال ساخت می باشد.
• اسپری افشان روغن کوسه جهت مرطوب نگاهداشتن سطح پوست.
• بعنوان عامل بازدارنده سرفه، سرماخوردگي و تنگي نفس مزمن.
• رفع کبودی و کوفتگی دور چشم. ( پزشکان بر این باورند که ترکیب روغن کبد کوسه ماهی و نشاسته برای رفع کبودی و سیاهی دور چشم بسیار مفید می باشد.)
• ماسک و لایه بردار صورت.( از آن جایی که روغن کوسه ماهی به سرعت جذب پوست می شود و ویتامینهای A,E,D را به سرعت به درون پوست سرایت می دهد می توان از ان در ساخت انواع ماسک ها و لایه بردارهای پوستی استفاده نمود در ضمن روغن کوسه ماهی به ریلکس شدن عضلات صورت کمک شایانی میکند).
• لوسیون های پوستی.
• ژل ماساژ بدن.
• تولید پماد و کرم و چسب ترمیم کننده سوختگیهای پوستی.
• قرص، کپسول، شربت براي جلوگيري از ضايعات پوستي و پماد و کرم براي انواع سوختگيها.
• پماد و ژل روغن کوسه جهت تسکین دردهای عضلانی و مفصلی.( در طب سنتی جنوب ایران از روغن کبد کوسه به منظور تسکین دردهای عضلانی و مفصلی استفاده می شود).
• کپسولهای ژلاتینی امگا 3.
• تولید اسکوالن ( اسکوالن یک ماده اولیه ساخت محصولات دارویی و ارایشی و بهداشتی است که طی فرآیندی از روغن کبد کوسه ماهی استحصال می شود در حال حاضر ایران اسکوالن را که با قیمت کیلویی 50 دلار وارد می کند این در حالی است که به راحتی در بنادر صیادی جنوب ایران می توان آن را تولید نمود ).

پیشینه استفاده از روغن کوسه ماهی از قدیم الایام تا کنون چیست؟

استفاده از روغن کبد کوسه ماهی در طب سنتی ساحل نشینان خلیج فارس و دریایی عمان سابقه ای چند هزار ساله دارد، هم اکنون در بنادر صیادی شرق و غرب هرمزگان نظیر بندر جاسک ، تیاب ، کلاهی ، کوه مبارک ، بندر حسینه ، بندر کنگ ، بندرلنگه، پارسیان و سایر بنادر صیادی در استانهای بوشهر و سیستان و بلوچستان و همچنین جزایر خلیج فارس مانند جزیره قشم ( باسعیدو ، دوستکو، کانی، سلخ، طبل، سوزا و... )، کیش ، هنگام ، لارک و سایر جزایر ایران و همچنین کشورهای حوزه خلیج فارس بومیان منطقه از روغن کبد کوسه ماهی از قدیم الایام تا به امروز برای مصارف زیر استفاده می کرده اند.
• مرطوب نگاه داشتن پوست.
• رفع اگزما و خشکی پوست.
• روغن و پمادی جهت تسکین دردهای عضلانی و مفصلی.
• داروی تقویت کننده مو.
• در جزیره قشم حتی برخی روستاییان از روغن کوسه ( سرشار از امگا 3) برای مصارف غذایی استفاده می کنند، آنها مقداری روغن کبد کوسه را با خرما مخلوط نموده و به عنوان خوراکی با ارزش غذایی بالا مصرف می نمایند.
• یکی از کاربردهای صنعتی روغن کوسه، استفاده از این روغن برای جلوگیری از نفوذ آب به بدنه لنج ها می باشد که به آن نوع روغن کبد کوسه "سیفه " می گویند، امروزه با ظهور کشتی های فایبرگلاس کمتر شاهد استفاده از روغن کوسه به این منظور می باشیم.

صید ضمنی به چه معناست ؟

لازم به ذکر است که کوسه ماهیان از جمله موجودات تحت الحمایت هستند و طبق قانون فقط با مجوز امکان صید آنها وجود دارد، کلیه کاربردهایی که برای استفاده از روغن کبد کوسه ماهی معرفی می شوند مربوط به کوسه هایی است که به طور ضمنی صید شده اند، به این معنا که گاهی ناخواسته در تور ماهیگیری صیادان ممکن است یک یا چند عدد کوسه ماهی ناخواسته به دام بیافتند، که برای استفاده از این کوسه ماهیان مانعی وجود ندارد، هم اکنون مقادیر زیادی کوسه ماهی که به صورت ضمنی صید شده اند در مراکز فروش ماهی در استانهای هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان برای مصارف خوراکی در حال خرید و فروش می باشند. ( گوشت کوسه ماهی در جنوب ایران به عنوان غذایی مقوی و گرم معروف است).
منبع:www.magiran.com